The tyrant of Garowe must be stopped
BADHEEDHAHA WARGEYSKA: Somaliland Ma Ka
Faa’iidaysan Doontaa Fursadda
Ka Banaannaatay Laas-Caanood?
Ciidanka Somaliland Oo Kulaalaya
Laas-Caanood Iyo Ciidamo Uu Wato Wasiirka Deegaanka Oo Galay Gudaha
Magaalada
Gudoomiyaha Wakiillada “Qaybe” Oo
Markii U Horeysay Ka Hadlay Arrinta Sool
Duruufaha Siyaasadeed Ee Dalka Iyo
Dareenka Reer Boorama
Faallo – Maxamed Cumar (Weriyaha Haatuf ee Boorama)
“Dalku Wuxuu Marayaa Marxalad Adag Oo
U Baahan Feejignaan”
Gudoomiyaha Xisbiga UCID, Faysal Cali Waraabe
Xeerka Xakameynta Saxaafaddu Wuxuu Lid
Ku Yahay Ictiraafka
Iyo Dimuqraadiyada Somaliland, Faallo – Caraale M. Jaamac
Laba Guri Oo Ku Shuf-Beelay Dab
Ku Qabsaday Xaafadda Jig-Jigga Yar
Tira-Koobka Shilalka Baabuur Ee Ka
Dhacay Somaliland 2003
Qarax Laxaadle Oo Ka Dhacay Badhtamaha
Caasimadda Sucuudiga Ee Riyaad
Tirada Dadka Ku Dhintay
Dhul-Gariirkii
Iiraan Oo Kor U Dhaafay 50 Kun
Gorod – Gabay, Waxa tiriyey:Suldaan
Maxamed Ismail, Borama
ODHAAHDA AKHRISTAHA: Gabiley Waxay
Qarka U Saarran Tahay In Laga Guuro
Ictiraafka Somaliland Wuxuu Ku Xidhan
Yahay Saxaafadda
KA HOR-TAGGA DHIBAATADA FIITAMIIN A
LA’AANTA
Q: 3aad
|
|
The tyrant of Garowe must be
stopped |
Somaliland Times, Issue 101, Dec.29,
2003-Jan.4, 2004
EDITORIAL
The tyrant of Garowe must be stopped
The latest incursion by Col. Abdillahi Yusuf’s militiamen into
Somaliland’s Sool region is a flagrant act of aggression that must not be
allowed to pass without an appropriate response from Somaliland. Ever
since he carved the so-called regional state of Puntland out of the
Majerteen-inhabited area in the north east of ex-Italian Somalia,
Abdillahi Yusuf has been trying to expand his enclave westward into
territories within Somaliland’s Sool and Sanag regions. The excuse he has
been using to justify his expansionist misadventures is that he shares the
same clan ancestry with the Warsangeli and Dhulbahante communities that
live in those regions. But his long-term objective is to incorporate as
much land under his control as he can get away with, so that he would be
in a stronger position in his bid to become Somalia’s president.
This is not the first time Abdullahi Yusuf violates Somaliland's
territory. His militias have been intimidating and blackmailing
Somaliland's citizens in Sool and Sanag for years. No doubt, the lack of
an effective policy to deter Abdillahi Yusuf from his cross-border
provocations has encouraged the warlord to pursue his irredentist policy
toward Sool and Sanag regions. He might have also been misled to believe
that Somaliland will not fight back because of its culture of peace and
democracy. Now, the colonel must be shown that he miscalculated, and as
President Rayale said, Somaliland should defend itself against this
flagrant violation of its territorial integrity.
There are several factors that can work in Somaliland's favor. First of
all, Col. Abdillahi Yusuf is not really a politician, he is a military man
who often uses military force as his favorite way of solving problems. His
murder of Abdirahman Aidid and other colleagues because of differences
with them during his days as head of the SSDF, is a case in point. Second,
Abdillahi Yusuf has killed many members of his own Majerteen clan,
therefore, a substantial number of of them are opposed to him (it is
ironic that it was Somaliland's elders that brokered peace between
Abdillahi Yusuf and one of the factions opposed to him led by Gen. Adde,
and for Abdillahi Yusuf to return the favor by invading Somaliland).
Third, Abdillahi Yusuf is a man with a single agenda: to acquire as much
power and territory for himself. He is not interested in providing social
services, health care, education, or even governing as such. For example,
after years of lording over the people in his region, even the most
rudimentary services are still absent from the areas under his control.
And just to show what his real priorities are, one of the first things his
militias announced after invading Las Anod, was that they started
collecting taxes. Fourth, despite Abdillahi Yusuf's pretensions to the
presidency, he is loathed by most Somalis because of his bloodthirstiness.
Fifth, although Ethiopia is tolerating him at the moment, the Ethiopian
government knows that he is basically a thug who spent many years in an
Ethiopian jail for some of the crimes he had committed.
Other factors in Somaliland's favor:
- Somaliland is a peaceful, functioning democracy where power-sharing and
diversity is accepted. The fact that the three main branches of government
in Somaliland are headed by non-Isaq is good testimony to this culture of
fair-play and mutual accomodation.
- Abdillahi Yusuf is using the same tactics used by Siyad Barre of
dividing the people of Sool and Sanag along clan lines. The people of
these regions know the disastrous consequences of Siayd Barre's policies.
Therefore, they should be less likely to repeat what happened in that
terrible era.
- Somaliland has a big military and economic edge over Abdillahi Yusuf.
Although Somaliland needs to fashion a long-term strategy for dealing with
Abdillahi Yusuf, in the meantime his militias should be driven out of Las
Anod. Somaliland's objectives could be achieved through a mix of
political, economic and military measures. Some of these steps are:
- Somalilanders should stop using the port of Bosaso.
- Somalilanders should stop using Abdillahi Yusuf's forged banknotes.
- Somaliland should show Abdillahi Yusuf that it can, and will use
military force, if it has to.
Somaliland has shown a great deal of
restraint towards Abdillahi Yusuf. Somaliland's elders even brought an end
to the civil war among the Majerteen by brokering a peace agreement
between Abdillahi Yusuf and some of his enemies. None of these steps of
goodwill by Somaliland have deterred Abdillahi Yusuf from attacking it.
Somaliland must now defend itself. Moreover, the ripple effects from
Abdillahi Yusuf's aggression against Somaliland could undermine peace in
the region. Therefore, other countries in the region have a stake in
stopping Abdillahi Yusuf's reckless adventures. Countries that were
victims of irredentism in the past, should not look the other way when it
comes to Abdillahi Yusuf's irredentism. Now is the time to stop the tyrant
of Garowe. Top
BADHEEDHAHA
WARGEYSKA: Somaliland Ma Ka Faa’iidaysan Doontaa Fursadda Ka
Banaannaatay Laas-Caanood? |
Qorshihii ay dhawaan Xukuumadda Madaxweyne
Daahir Rayaale Kaahin ku dhawaaqday inay sugi doonto xuduudaha Bari ee
dalka Somaliland, waxa uu u muuqdaa mid ay hirgelintiisa soo dedajin doono
duullaankii ay ciidamada Maleeshiyada C/laahi Yuusuf ku qabsadeen
toddobaadkii hore magaalada Laas-Caanood, taas oo abuurtay fursad qaali ah
oo siyaasadeed oo ay Somaliland kaga faa’iidaysan karto xaaladda ka soo
koradhay aagga xuduudaha bari ee tan iyo intii Somaliland gobanimada la
soo noqotay ay taladiisa silcinayeen Garaaddada deegaankaasi, kuwaas oo
go’aamadii beelaha Somaliland ku gaadheen shirkii Burco 1991 ee dib-u-la
soo noqoshada Somaliland, iyo achidigii beelaha iyo heshiiskii nabadda ee
soo af-jaray colaadihii xilliyadaas joogay.
Sidoo kale, Maamulka Garaaddadaasi wuxu gobolka gayaysiiyay in aanay ka
hirgelin maamul dawladeed oo bulshada u adeegga, dhinaca waxbarasho,
dhinac nabadgelyo, dhinac dhaqaale iyo horumarka guudba, kadib waqtigii C/laahi
Yuusuf ku dhawaaqay maamul-goboleedkiisa 1998, ayaa waxay dhalisay in ay
sii kala faquuqdo Garaaddadii deegaankaas oo qaar ka mid ahi u hanqal
taageen dhinaca Puntland, kaas oo uu ku duufsaday hayb qabiil iyo noodhada
lacag faalso ah oo uu soo daabacday isagu.
Run ahaantii arrimahaasi, waxay gobolka Sool ka dhigeen mid Garaado aan
waxba aaminsanayni gacanta ku sitaan oo maalinba meel ula kacaya, sida;
Jamhuuriyadda Somaliland, Maamulka C/laahi Yuusuf, Shirkii Carta iyo
shirka Kenya uga socda kooxaha Soomaaliyeed.
Maadaama sida Somaliland ku dhisan tahay uu yahay hab wada-tashi iyo wax
wada-lahaansho ah. Waxa maamuladii Somaliland ku jaha-wareereen rasmi
ahaan hogaamiye-dhaqameedadii taladu gacanta ugu jirtay ee ay kala
xidhiidhi lahayd, si maamulka loogu fidiyo deegaankaas. Inkasta oo aanu
jirin wax Somaliland ka hor joogay in ay awood milateri xuduudeeda bari ku
sugto, haddana waxay marar badan iska barbarisay Somaliland in ay ciidamo
milateri dul dejiso deegaankaas, kaas oo laga dhur sugayay talo midaysan
oo dadka deegaankaasi wax kula qabsanayaan walaalahooda kale ee reer
Somaliland.
Haddaba arrintaas oo xilligan keentay in cadow ku soo duullo oo soo galo
xuduudda Somaliland, cudud milaterina ku qabsado caasimadii gobolka Sool,
waxa Somaliland la soo gudboonaatay fursad guda iyo dibadba loogu
garaabayo in ay gacanta ku dhigto dhammaanba deegaanada gobolka Sool iyo
Sanaag Bari-ba.
Sidaas darteed, looma baahna dhawaaqyada Garaadada ka soo baxaya ee
odhanaya, ciidamada Puntland hanaga baxaan, kuwa Somaliland-na ha naga
baxaan, taas oo micnaheedu yahay mashruuc shirqool ah oo lagaga hor tegayo
go’aankii dawladda Somaliland ay dhawaan ku sheegtay in ay sugayso
xuduudeeda Bari.
Haddaba Madaxweyne Rayaale, ma noqon doonaa nin ka faa’iideeya fursaddaa,
mise wuxuu noqon doonaa nin ku mashquula inuu golaha ka ansixiyo Xeerka
Xakamaynta Saxaafadda Somaliland? Top
Ciidanka
Somaliland Oo Kulaalaya Laas-Caanood Iyo Ciidamo Uu Wato
Wasiirka Deegaanka Oo Galay Gudaha Magaalada |
“Waxa jirta Waan-Waan Ay wadaan Odayaal,
Xaaladduna...” Wasiirka Deegaanka Somaliland, Fu’aad Aadan CAde
Laas-caanood (Haatuf) – Ciidamada Qaranka Somaliland ayaa ku ruqaansaday
dhinaca Magaalada Laas-caanood iyaga oo u diyaar garoobaya duulaan ay ku
ekaayaan ciidamada Puntland ee maalmahanba ku sugnaa magaaladaasi, sidaana
waxa shaaca ka qaaday warar xog-ogaal ah oo aanu ka helnay laas-caanood.
Sida ay wararku sheegeena ciidamada Qaranka Somaliland waxay haatan ku
sugan yihiin duleedka Laas-caanood, iyadoo qaar ka mid ahina ay galeen
gudaha magaalada Laas-caanood.
Wasiirka Deegaanka iyo horumarinta Reer Miyiga Somaliland Fu’aad Aadan
Cade ayaa isaga iyo ciidan uu watay ay habeen hore saq-badhkii galeen
gudaha magaalada Laas-caanood ee xarunta Gobolka Sool oo ay maalmahan ku
sugnaayeen Ciidamo ka soo duulay dhinaca maamulka C/laahi Yuusuf ee
Puntland, kuwaas oo hawl-galo ka fuliyay halkaa.
Fu’aad Aadan Cade oo uu wargeyska Haatuf xalay kula xidhiidhay Khadka
telefoonka isagoo jooga magaalada Laas-caanood, waxa uu sheegay inay jirto
khatar weyn oo ay kulaalayaan dadka magaaladaasi, taasina ay keentay inay
dadka qaar xamaantooda ka urursadaan, iyagoo ka baqaya inuu dagaal ka dhex
qarxo Ciidamada Somaliland ee kulaalaya duleedka magaalada iyo Ciidankii
hore ugu soo duulay Magaalada ee ka yimi dhinaca Puntland oo weli ku sugan
magaalada gudaheeda, balse waxa uu sheegay inaanay ilaa hadda waxba dhicin,
isla markaana aanu isaga iyo ciidanka uu wataa aanay wax dagaal ah kala
kulmin markii ay galeen magaalada. Laakiin waxa uu xusay inay kaantaroolka
ay ka galeen magaalada ku dhaafeen Ciidanka Puntland, halkaana uu muran ku
dhex maray, balse ay si toosa u galeen magaalada.
Mr Fu’aad waxa uu sheegay inay shalay ciidamada Puntland magaalada ku
dileen nin dhalinyaro ah. Kadib markii ninkaasu diiday inuu dhiibo qori uu
sitay oo ay doonayeen inay ka qaadaan.
Wasiirku waxa sheegay inay ilaa hada xaalada magaaladu degan tahay, isla
markaana uu maamulka sare ee xukuumada Somaliland la socod siinayo hadba
wixii ku soo kordha xaalada, wuxuuna intaa ku daray inay Isimada iyo Madax
dhaqameedka Laas-caanood ay wadaan waan-waan ay ku dalbanayaan inay
Ciidamada ka soo duulay Puntland kaga baxaan Magaalada, kuwa Somalilandna
aanay soo gelin, wuxuuna isagoo arrintaa ka hadlaya yidhi “Odoyaal leh
rabshada joojiya ayaa ii yimi, waxana u sheegay inay cida rabshada wadaa
tahay Ciidanka ku soo duulay Puntland ee magaalada jooga, balse anagu aanu
Magaaladayadii iyo dalkayagii joogno, waxayna ii sheegeen inay beri u
tegayaan ninka ciidanka wata oo u sheegayaan inuu ciidankiisa kala baxo
magaalada”.
Mr Fu’aad waxa uu intaa ku daray inaanay u dul qaadan doonin godoominta
lagu sameeyay deegaanka Sool oo ay Ciidamada ku soo duulay doonayaan inay
kaga hor joogsadaan caawimada ay u fidinayaan dadka reer Somaliland ee
walalohooda kale oo dhowaan abaartii halkaa ka dhacday u fidiyay deeq,
balse aanay taasu noqonayan mid ay ogolaanayaan, isla markaana aanay
Somaliland dib ugu dabranaanayn gobolka Sool.
Dhinaca kale wararka ka imanaya magaalada Garoowe ee xarunta maamulka
Puntland ayaa sheegaya inay golaha xukuumada ee maamulkaasu ilaa shalay ku
jireen shirar is daba jooga oo uu gudoominayay Madaxweyne xigeenka
maamulkaas Maxamed Cabdi Xaashi waxa lagaga hadlayay waxyaabaha ka soo
kordhaya gobolka Sool oo ay sheegeen in la dul keenay Ciidamo ka yimi
Somaliland. Sida ay sheegtay idaacada Midnimo ee Boosaaso waxa uu Maxamed
Cabdi Xaashi sheegay in loo baahan yaahay in ay naf iyo maalba u huraan
dhulka Puntland, wuxuuna amaan usoo jeediyay taliyaha Ciidanka maamulkooda
ee ku sugan Laas-caanood, iyadoo ay wararku intaa ku dareen in Ciidamada
Puntland oo ka cabsi qaba dhinaca Somaliland ay heegan galeen ilaa shalay.
Wararku waxay intaa ku dareen in shirarka ay ilaa shalay ku jireen
maamulka Puntland lagasoo saaray laba qodob oo kala ah, In Ciidamada la
geliyo heegan iyo in aanay Puntland cidna weerarin, balse ay iska
difaacanayaan ciddii soo weerarta.
Dhinaca kale waxa jira warar sheegaya inay Ciidanka labada dhinac isku hor
fadhiyaan magaalada Laas-caanood duleedkeeda, balse ay Odayaasha deegaanku
dedaal weyn ugu jiraan sidii ay u baajin lahaayeen inuu dagaal halkaa ka
qarxo, taasoo ay dadka magaaladu wadnaha farta kaga hayaan.
Top
Gudoomiyaha
Wakiillada “Qaybe” Oo Markii U Horeysay Ka Hadlay Arrinta Sool |
Hargeysa (Haatuf) – Guddoomiyaha golaha
wakiilada Axmed Maxamed Aadan Qaybe oo ah masuulka ugu sareeya ee ka soo
jeeda gobolka Sool kana tirsan masuuliyiinta qaranka Somaliland ayaa
markii ugu horeysay shalay ka hadlay ciidamada C/laahi Yuusuf ee soo galay
magaalada Laas-caanood ee xarunta gobolka Sool oo ka tirsan Somaliland.
Mudane Qaybe waxa uu war-saxaafadeedkan ugu baaqay maamulka C/laahi Yuusuf
inay kala baxaan cidamadooda oo ay ku laabtaan Garoowe, isla markaana
wuxuu ugu baaqay Isimada, madax dhaqmeedyada iyo wax garadka Sool inay
talo midaysan ka yeeshaan xoojinta nabadgelyada iyo xasiloonida gobolka.
Guddoomiyaha wakiilada Axmed Maxamed Aadan Qaybe warsaxaafadeedkan u soo
saaray waxa uu isagoo dhamaystiran u qornaa sidan:
“Gobolka Sool oo muddo dheer ay nabad iyo xasilooni ka jirtay ayaa maanta
qarka u saaran in uu dagaal ka dhaco sababtoo ah ciidamo ka socda Puntland
oo magaalada Las-caanood soo galay muddo laga joogo tobaneeyo maalimood.
Xiisada ka dhalatay ciidamadaasi
joogitaankooda Las-caanood waxaa muuqata in ay keenayso isku dhac militari
oo dhexmara Somaliland iyo Puntland, taas oo shacbiga ku nool magaladaas u
horseedi doonto burbur iyo baro kac. Taas
daraadeed waxaan ugu baaqayaa maamulka Puntland inuu ciidamadiisa soo
galay Las-caanood dib ula noqdo si xaalada magaaladu ay caadigeedii dib
ugu noqoto.
Isimada, madax-dhaqmeedyada, iyo wax garadka Sool waxaan iyana ugu
baaqayaa inay talo midaysan ka yeeshaan xoojinta nabadgelyada iyo
xasiloonida gobolka”. Top
Duruufaha
Siyaasadeed Ee Dalka Iyo Dareenka Reer Boorama
Faallo – Maxamed Cumar (Weriyaha Haatuf ee Boorama) |
Asalkaba marka dadweynaha ku nool Gobolka
Awdal maqlaan ama laga hadlayo Soomaaliland ,waxa maskaxdooda soo geleya
Madaxweyne Daahir Rayaale oo hoggaanka dalka haya maanta kana soo jeeda
Gobolka Awdal.Wuxuu madaxweyne Daahir Rayaale kusoo baxay doorashooyin
muran badani ka dhashay oo dalka ka dhacay sannadkan bilowgiisii, si
kastabana ha ku helo jagadaasi dalka u sarraysa e, waxay reer Boorama u
arkaan in doorashooyinkii ay UDUB u codeeyeen kaga guuleysteen Gobollo
reer Soomaaliland ah dadka ku nooli aanay moodayn in ay dooranayaan ama
aan u oggolayn hoggaanka dalka.
Toddobada bilood ee dalka uu xukumayey UDUB waxa dadka reer Boorama
badankoodu u arkayeen in wax kasta ka wanaagsanaan doonaan sidii hore,
mana jecla inay maqlaan ama dhegeystaan dhaliilaha xukuumadda maantu
leedahay ama laga sheegayo, ninka badiya dhaliilaheedana waxa loo arkaa
nin isagu ku xaasid ah madaxtinnimadooda. Si kasta ha u dhacdee waxay
haddana iska indho tirayaan xaalada dalka ee maanta halka uu ka marayo
dhaqaale, siyaasad, amni, qarannimo iyo sida ay u socdaan hawlaha dawladdu.
Waxa kale oo dadweynaha Gobolku aanay jeclaysan, inkasta oo ay qarsanayaan,
haykalka dawladnimo, golayaasha, iyo siyaasadda debedda.
Marka ay arrimo badan isla soo qaadaan raggii u ololeeyey UDUB iyo kuwii u
ololeeyey KULMIYE, inkastoo UCID sidaa looga aqoon gobolka, waxa inta
badan fadallo cad wakhtigan raggii kasoo horjeestay madaxweynahooda,
iyadoo kuwa kalena iskaga difaacayaan eedeymo mucaaradku ay usoo
jeedinayaan oo ay leeyihiin wax u eg 'wixii xunba xaawaa leh",
macneheeduna yahay wixii dawladda ka kharribmayba waxa sababay mucaaradka.
Run ahaantii isbeddleda ku dhacaya jawiga siyaasadeed ee dalka waxa
wakhtigan laga xusuusan karaa labada arrimood ee ugu dambeeyey iyadoo aan
la koobi karayn isbeddeldaasi wax laga naxo mooyee aanay reer Boorama u
arag farxad, ayaa waxa laga xusuusan karaa hadaladii Cawil ee Siilaanyo uu
ku eedeynayey iyo dagaalka Cabdilaahi Yuusuf ku qaaday gobolka Sool gaar
ahaanna Laascaanood.
Iskusoo wada xooriyoo labadaa arrimood oo gilgilaya xukuumadda Daahir
Rayaale ayaa waxay reer Boorama jeclaan lahaayeen ama ka muuqata
hadaladooda in haddii waagii Madaxweynaha laga soo celiyey Laascaanood
aanu ka hadhin gulufna lagu qaado ciddii diidanayd booqashada
Madaxweynaha aan Sool iyo sanaag la hadal hayeen maanta. Arrinta Cawilna
waxay u arkaan mid la doonayo in beelihii SNMta taageeri jiray la iskaga
horkeeno, taasoo aan dan u ahayn reer Soomaaliland iyo xukuumadda Daahir
Rayaale. Arrimaha ay mucaarad iyo muxaafidka xukuumadda ee reer Boorama
isweydiinayaan ayaa ah in haddii Daahir Rayaale Sool ka xoreeyo Cabdilaahi
Yuusuf, wasiiradiisa la nacebyahayna uu waxna eryo waxna mucaaradka kaga
daro in xaaladda wax uuni iska beddeli lahaayeen.
Dhinaca kale waxa waayadan dambe Boorama kusoo badanaya dadkii taageeray
UDUB oo aan dhabtii ka hadlin waxa dhacaya waxaanad mooddaa in raggii sida
aadka ah uga hadli jiray horumarka xukuumaddu sii yaraanayaan, kuwii kasoo
horjeedayna kusii badanayaan waxayse inta badan isku qanciyaan ka
taageeray iyo kan kasoo horjeestayba in reer Boorama lagu aqoonsan doono
xaqa ay u lahaayeen ama u leeyihiin inay xukumi karaan dad uu dagaal hoose iyo
tartan ka dhexeeyey oo ku nool dalka intiisa kale. Top
“Dalku Wuxuu
Marayaa Marxalad Adag Oo U Baahan Feejignaan”
Gudoomiyaha Xisbiga UCID, Faysal Cali Waraabe |
Hargeysa (Haatuf) –Gudoomiyaha Xisbiga
mucaaradka ah ee UCID Faysal cali Waraabe ayaa ku baaqay in meel looga soo
wada jeesto difaaca dalka, waxaanu sidaa gudoomiyuhu ku sheegay baaq
fueran oo uu soo saaray isaga oo dalka dibada kaga maqan kuna sugan dalka
Finland.
Qoraalka baaqan waxa kale oo uu dhaliilo ugu soo jeediyey xukuumada iyo
golayaasha Qaranka oo uu ku dhaliilay inay ka gaabiyeen hawlahoodii ay u
xilsaarnaayeen, qoraalka gudoomiyuhu isaga oo dhammaystirana wuxuu u
qornaa sidan:
“Somaliland waxay ku timi halgan dheer oo qadhaadh oo lala galay nidaamkii
keligii taliska ahaa, taasoo hanti, maal iyo dhiig badan loo huray.
Waxaynnu hoos hadhsanaynaa midhihii geesiyaashii dalkan u huray naftoodii.
Waxaa loo halgamay in dalkan iyo dadkan reer Somaliland la gaadhsiiyo
himilooyin fogfog oo ay ku taamayaan oo dhinacyada caafimaadka,
waxbarashada, bulshada, dhaqanka iyo difaaca leh. Waxaa la doonayaa in
qaranka loo horseedo barnaamij tayaysan oo lagu gaadhi karo horumar iyo
barwaaqo iyo hoggaan wanaagsan.
Haddaba Mudanayaal, waxaa beryahan soo ifbaxay dibindaabyooyin lagu hayo
qaranaka iyadoo la doonayo in dalkani aannu taabbo qaaddin, si loo niyad
jebiyo dadweynaha, loona baabi’iyo midhihii geesiyaashii dalkan naftooda
ku waayey, loogana leexiyo qaranka tubtii lagu gaadhi lahaa dawlad casriya
oo hana qaadda oo shacbiga gaadhsiisa himilooyinkiisa.
Xisbiga UCID wuxuu arkay:
Mudane Madaxweyne,
Waxaad ka gaabisay in aad ummadda reer Somaliland u dhisto xukuumad tayo
leh oo kooban oo ahayd sidii aad ka caddaysay warbaahinta, kuna
ballanqaadday.
Waxaad ka gaabisay inaad fuliso distoorka qodobka 94-aad, faqradiisaa 2
iyo 3 ka dib markii aad u daysay si badheedh ah wasiiro aanay ansixin
barlamaanka in ay hawshii qaranka ku sii wataan awoodaada Madaxweyne oo
aan sharciga distooriga ah waafaqsanayn.
Waxaad si badheedh ah tallaabo uga qaadi weyday ka dib markii xubno ka
tirsan golaha wasiiradu caadaysteen inay dalka iyo dadka dhexdiisa
khalkhal geliyaan iyagoo adeegsanaya erayo iyo hadallo ka fog waxaa loo
igmaday. Arrintani waxay mararka qaarkood keentaa in xukuumaddu hadallo
kala jaad ah u sheegaan warbaahinta Caalamka sidii wasiirka arrimaha
gudaha iyo wasiirka arrimha debedda maalmihii dilalka dadka ajnebiga ah
lagu laayey Somaliland.
Waxaad ka gaabisay in si degdeg ah u horkeento caddaaladda ciddii ka
dambaysay dilalkii ajnebiga ee Hargeysa, Borame iyo Shiikh. Tani waxay wax
weyn u dhintay kalsoonidii gudaha iyo debeddaba. Waxay dhiirigelisay
dilkii sarkaalkii taraafikada oo maalin cad dhacay, gacan ku dhiig lihiina
baxsaday.
Mudanayaasha baarlamaanka iyo Guurtida, Waxaad ka gaabiseen inaad dabagal
joogto ah ku samaysaan dhammaan hawlaha qaranka sida wasaaradaha iyo
wakaaladaha si loo ogaado in hawsha qaranka loo hayaa loo gutay sidii ay
ahayd. Waxaad arkaysaa iyadoo aannu mar keliya goloyaashu u yeedhin cid
mas’uul ah si loola xisaabtamo.
Waxaad ka gaabiseen inaad dalkan u dhammaystirtaan shuruucdii ka dhinnaa
doorashada baarlamaanka si loo qabto doorashooyinkii barlamaanka loona
dhammaystiri lahaa diimoqraadiyadda ka hirgashay dalkan.
Waxaad ka gaabiseen inaad la timaadaan is af garasho ku salaysan danta
ummadda ee aad 10-ka sannadooda kuraastooda ku fadhideen. Waxaad kala
garan weydeen go’aanada danta qaranka saameeya iyo kuwa danaha gaarka ah
laga leeyahay, tasoo keenta buuq iyo sawaxan dhexdiina ah oo ay ka maqan
tahay dood caafimad qabta, halka cadowgeennu habeen iyo maalin ku jira
qorshayaal wax loogu dhimayo qaranaka iyo gooni isu taagga Somaliland.
waxaad ka gaabiseen inaad la timaadaan daraasado iyo warbixinno
cilmiyeysan oo tayada maamulka hagaajisa iyo doodo wax ku ool ah oo dalka
toosiya.
Waxay guurtidu si gaar ah uga gaabisay wacgelintii ummadda, iyadoo isku
soo koobtay oo keliya deyrka xarunta guurtida. Waxay beryahan dambe
joojisay inay u baxdo gobollada dalka si ay dadka ugu wacyigeliso
tallaabooyinka wanaagsan ee qaranka lagu sugayo sida dilkii ajnebiga niyad
jabkii ka dhashay, dadka ajnebiga ah ee dalka laga saarayo oo sawir
wanaagsan laga muujiyo gaar ahaan meelaha sida beenta ah wax loogu sheegay
iyo dhinacyo badan oo fiican oo cadowga Somaliland dacaayadu iyo khalkhal
gelin ka samaynayo bulshada dhexdeeda.
Waxaad ka gaabiseen inaad dawladda cadaadis ku saartaan si wax looga qabto
dhinacyada baahiyaha ugu weyni ka jiraan ee bulshada dhexdeeda sida
musumaasuqa, nabedgelyada, maxkamadaha iyo sidii loo qaban lahaa
doorashooyinkii baarlamaanka. Taasoo idiin ka dhigeysa inaydaan meteli
karin shacbiga Somaliland, maadaama aydaan danahii dadweynaha fulinayn.
Qaar ka mid ah madaxda iyo taageerayaasha Xisbiga Mucaaridka ee Kulmiye,
Mudanayaal, qofku wuxuu gurtaa, hadba waxuu beerto. Xisbi kasta oo
mucaarid ah waxa ku waajib ah innuu dhaliilo wixii xun, tallaabooyinka
caafimaadka qabtana la taageero. Haddaba maaha bayaanno la soo saaro oo
tiro badan nidaamka mucaaradnimadu. Fidinta taageerada tallaabooyinka
wanaagsani maaha afka oo keliya ee waa ficillo la muujiyo oo la dhaqan
geliyo. mucaaridnimo maaha in la minjo xaabiyo dawladda lagana shaqeeyo
sidii loo fashilin lahaa dariiqo kasta ha loo maree.
Waxaa beryahan dambe soo if baxday in qaar ka mid madaxda iyo
taageerasyaasha xisbiga Kulmiye bilaabeen hawl gal ololaysan oo gudaha iyo
debeddaba ah oo lagaga hortagayo tallaabo kasta oo xagga wanaagsan loo
qaado iyo ku jiqsiin. Taasina waxay fadhiidh ka sii dhigaysaa dawladda
itaalka yar ee ka dhalatay doorashooyinkii u dambaysay.
Xisbiyada mucaaridka ah maaha in dawladdu ka difaaca gasho, waa in
xisbiyadu abuuraan jawi is faham iyo jawi lagu wad xisaabtami karo,
dawladuna u hawl gashaa sidii ay fulin lahayd hawlaha loo igmaday.
Xisbiyada mucaaridka ah waxaa waajib ku ah inay qaranka ka dhisaan
dhinacooda iyagoo qaadaya sidii loo kobcin lahaa nidaamka iyo kala
dambaynta dalka.
Xisbiyada mucaaridka ah waxa waajib ku ah inay ka qayb qaataan
wacyigelinta dadweynaha sida arrimaha difaaca dalka, maleeggii loo geystay
dadkii ajnebiga ahaa iyo siyaasadda ku wajahan dadka ajnebiga ah ee laga
saarayo Somaliland iyo sidii lacagta Somaliland loo gaadhsiin lahaa
gobolada bariga.
Xisbiyada mucaaridka ah waxaa ku waajib ah inay u wada hawl galaan sidii
loo qaban lahaa doorashooyinkii baarlamaanka oo xaalaal ah.
Cuqaasha, Salaadiinta iyo Boqorada Somaliland, Mudanayaal waxaad qayb weyn
ka soo qaadateen dhiskii iyo toosintii qarankan Somaliland, waxaad se
moodda inay kuwo dano gaara lihi ka leexdeen tubta toosan ee aynnu wada
higsanayno iyo himilooyinkii shacabku u soo halgamay beryahan dambe.
Waxaad mooddaa in kooxo iyo shkhsiyaad dano gaara lihi, inay bilaabeen
hagardaamooyin isdaba jooga ah iyo dhaleecayn ummadda dhexdeeda ah si ay
khalkhal u geliyaan nabadgelyada.
Waxaad ka gaabiseen inaad farta ku fiiqdaan kuwa danaystayaasha ah ee
danahooda gaarka ah kolba marka ay waayaan qar kale isku qaada. Waxaad ka
gaabiseen inaad cambaaraysaan kuwa ku hadaaqaya inaanay aaminsanayn
Somaliland iyo kuwa dhaliilaya ciidanka qaranka ee sugaya xuduudaha
Somaliland, kana hortegaya gardarrada maleeshiyada Majeerteeniya ee
weerarka innagu soo qaaday.
Waxaad ka gaabiseen inaad wax buuran oo muuqda ka dhex muujisaan shacabka
dhexdiisa, waayo waxaad waqti badan ku lumiseen arrimaha siyaasadda oo dad
kale loo igmaday.
Waxaa lagama maarmaan ah inaad faraha kala baxdaan arrimaha siyaasadda oo
ka hawl gashaan arrimaha dhaqanka iyo beelaha dhexdooda ee aad hore
sumcadda iyo kalsoonida weyn ku lahaydeen.
Shacbiweynaha Somaliland.
Dadka reer Somaliland waxay mudan yihiin ammaan marka la eego sidii
waddiniyadda ahayd ee nabadgelydu ku dheehnayd ee aad u gudateen
doorashooyinkii Somaliland.
Shacabka reer Somaliland waxaa ku baraarujinaynaa kuwa buka oo sun iyo
daacayadu ka dhex wada dhexdiinna si loo waayo wadajirkeena.
Shacabka reer Somaliland waxaan u sheegaynayaa in qofka xumi reer iyo beel
midna ahayn ee danayste yahay ka hor imanaya waxaynnu usoo wada halgannay
ee cadawgii faqashta ahaana inoo wada xasuuqay. Wuxuu doonayaa haddii
tiisa la waayo inaan waxba ka dambayn!
Waxaa waajib inaggu wada ah difaaca dalka iyo ka qayb qaadashada
hirgelinta horumarka dalka.
Gebogebo:
Marka la isku xooriyo arrimha sare wuxuu Xisbiga UCID u arkaa in dalka
marayo xaalad khatar ah oo u baahan fiijignaan badan iyo in si wadajir ah
loo wada hawlgalo. Waxaa kaloo loo baahan yahay:
Midnimo qaran, gacan isqabsi iyo walaalnimo dhexdeenna ah ayaa dalkan ka
saari karta hawlaha faraha badan ee inna horyaalla.
Is faham iyo wada tashi joogta ah oo ay inna farayso diinteenna wanaagsani
ayaa lagaga hortagi karaa cadawga hareeraha yaalla.
In la dhammaystiro diimoqraadiyadda curdinka ah ee Somaliland, lana qabto
doorashooyinka baarlamaanka sida ugu dhakhsaha badan.
Ciidamada qaranka oo marxalladdan wax walba laga hormariyaa si loo difaaco
xuduudaha Somaliland ayaa iyana muhiim ah.
Dhammaan shacabka reer Somaliland waxa waajib ah inay ogaadaan in
majeertiinaya ay kusoo xadgudubtay xuduudeenna soona weerartay ee arrintu
aanay ahayn dhibaato dhextaalla Somaliland iyo beelaha Harti ku abtirsada
ee ka mida Somaliland.
Xisbiga UCID wuxuu ku baaqaya in deris lama illaawaan la siiyo
maliishiyada majeerteeniya ee soo duushay, loona wada hawl galo difaaca
qaranka Somaliland.
ALLAA MAHAD LEH.
Eng. Faisal Ali Waraabe
Guddoomiyaha Xisbiga UCID” Top
Xeerka
Xakameynta Saxaafaddu Wuxuu Lid Ku Yahay Ictiraafka
Iyo Dimuqraadiyada Somaliland, Faallo – Caraale M. Jaamac |
Mudanayaasha Golaha wakiilada ayaa labadii
maalmood ee u danbeeyay ku guda jiray xeer ay xukuumadda Somaliland
doonayso in lagu xakameeyo xoriyada iyo madax banaanida saxaafadda ka hir
gashay Somaliland, tan iyo waqtigii ay la soo noqotay madax banaanideeda
18 May 1991, taas oo lagaga dhawaaqay magaalada Burco, kadib markii ay
Ururkii SNM dagaal hubaysan kala hor yimaadeen Taliskii Milateriga ahaa ee
shacbiga ku hayay Xasuuqa, Boobka iyo Cabudhinta.
Somaliland waxay intii mudadaa ka danbaysay ahayd meel tusaale u ah Geeska
Afrika iyo wadamo badan oo dunida ah, marka laga hadlayo Isbedelka
Dumuqraadiyada ee dalal badani maanta dunida u ooman yihiin.
Marka laga hadlayo isbedelka Dumuqraadiyada iyo horumarka Somaliland waxa
tusaale loo soo qaataa Xoriyada iyo madaxbanaanida saxaafadda Somaliland
ka hir gashay, taas oo noqotay muraayada laga daawan karo xoriyada iyo
madaxbanaanida warbaahinta ee tiir dhexaadka u ah nidaamka Dumuqraadiga.
Maadaama ay warbaahintu tahay aalada ugu weyn ee aan la’aanteed cidna
maanta sheegan karin horumar. Sidaa awgeed waxa aan la dafiri karin sida
ay saxaafadda Somaliland ee madaxa banaani Habeen iyo Maalin ugu heelan
tahay horumarka dalkooda iyo dadkooda. Laakiin waxa tan iyo waqtigii uu
Madaxweyne Rayaale ku guulaystay talada Dalka isa soo tarayay cabsi iyo
wer-wer saxaafadda madaxa banaan ee Somaliland kaga imanayay dhinaca
xukuumada, taas oo ka dhalatay ka dib markii ay Xukuumadu golaha wakiilada
soo hor dhigtay xeer la doonayo in lagu xakameeyo xoriyada iyo madax
banaanida Saxaafadda.
Hase yeeshee waxa arrintaa ka qayliyay Ururada saxaafadda, Axsaabta
Mucaaridka, Aqoon yahanka, qurba jooga Somaliland iyo Bulshada qaybeheeda
kala duwan, taasuna waxay keentay in xeerkaa la hakiyo.
Laakiin maalmihii u danbeeyay todobaadkan ayaa mar kale xeerkaa la hor
keenay golaha wakiilada, isla markaana waxa uu ku soo beegmay waqti ay
dadka Somaliland u dheg taagayaan talaabada ay xukuumada Somaliland ka
qaaday fara gelinta maamulka C/laahi Yuusf ku sameeyay xarunta gobolka
Sool ee Somaliland, taasuna waxay keentay dareen shaki oo muujinaya inay
xukuumadu doonay inay ka gaadhsiiso ansixinta xeerkan inta ay indhaha
Rayal caamku ku jeedaan faragelinta gobolka Sool, balse Madaxweyne Rayaale
oo 25/12/ 2003, shir’jaraaid ku qabtay xarunta madaxtooyada ayaa
saxaafadda madaxa banaan canaan usoo jeediyay, wuxuuna hadalkiisa intii
ugu badnayd kaga hadlay saxaafadda oo uu ku tilmaamay mid ka been sheegata
siyaasadiisa hogaamineed.
Inkasta oo Madaxweyne Rayaale laga filayay inuu shirkaa Jaraa’id waxa ugu
badan ee uu kaga hadlaa noqonayso Faragelinta uu C/laahi Yuusuf ku
sameeyay qaranka Somaliland, balse taasu waxay meesha ka baxday markii uu
Maxadweyne Rayaale dhaliilo ku butaaciyay saxaafadda, isla markaana waxa
uu sheegay inay xukuumadu talaabo sharci ah ka qaaday cidii laga maqlo
sadexda kelmedood ee Hebel Xamar ayuu inoo wadaa, Hebel Faqash ayuu ahaa
iyo xasuuq ayuu ka qayb galay, taasuna waxay noqotay mid ay dadku is
weydiiyaan ujeedada laga leeyahay, balse waxay dadbadan ugu muuqatay inay
tahay talaabo muujinay dagaal ka dhana xoriyada hadalka iyo madaxbanaanida
saxaafadda oo ku soo maqan warbaahinta.
Laakiin Madaxweyne Rayaale wuxuu weedhahaa kulul raaciyay inaanu jirin
dagaal uu ku soo wado saxaafadda, balse ay ujeedadiisu tahay canaan
waayeel. Hase ahaatee maalmo ka dib waxa mar kale golaha wakiilada la soo
dhigay xeerkii la doonayay in lagu xakameeyo xoriyada iyo madaxbanaanida
saxaafadda, balse waxa uu xeerkaas doodiisu golaha ka abuuray dood kulul
oo mararka qaar ku dhowaatay gacan ka hadal, waxayna mudanayaasha intooda
badani ku tilmaameen xeerkaa mid aan la aqbali karin oo lid ku ah xoriyada
iyo madaxbaaanida uu distoorka Somaliland siiyay warbaahinta, balse waxa
uu xeerkaas oo ay dabada ka riixayso xukuumada Rayaale u muuqdaa mid meel
ka dhac ku ah xoriyada iyo madax banaanida ay Beesha Caalamku ku majeerato
Somaliland, waxayna meel marinta xeerkaasi caqabad ku noqon doontaa
citiraafka ay Somaliland dunida kaga doonayso horumarka dumuqraadiyada.
Tusaale ahaan waxay Dublamasiyiin iyo khabiiro dhawr jeer dalka yimi
mudadiii la hadal hayay xeerkan kula taliyeen xukuumada inaanay saxaafadda
u samayn xeer ku noqda caabad, Dublamaasiyiinta shisheeye ee daneeya
arrimaha Somaliland ee ka hadlay xeerka saxaafadda ay xukuumadu la
gaadayso waxa ka mid ahaa Mr Peter S. Kool oo ah siyaasi ka tirsan Xisbiga
Libaralka ee dalka Swedan oo mar uu dhowaan Somaliland yimi ku tilmaamay
arrinta Xeerka Saxaafadda mid aanay beesha caalamka waxba kaga helayn
Somaliland, wuxuuna sheegay inay waqtigan oo ay dunidu soo eegay isbedelka
Somaliland ee dumuqraadiyada laga sugayo in la sameeyo doorashooyinkii
Baarlamaanka, balse xakamaynata saxaafadda iyo dhamaystir la’aanta
doorashooyinku inay Somaliland ku noqon karaan caqabad aan laga talaabsan
karin.
Hadaba xukuumada Madaxweyne Rayaale ee xeerkan dabada ka wada waxa lama
huraana inay ka fiirsato waxyaabaha dhantaali kara hanaanka geedi socodka
Dumuraadiyada, waana inanay iska indho tirin xaqiiqda dhabta ah iyo
ujeedooyinka laga lahaa halgankii xinjiraha dhiiga badani ku daatay inay
ahaayeen waxa lagu taamayay xoriyad iyo madaxbanaani, taasuna ay tahay
tiirarka ugu waaweyn ee nidaamka Dumuqraadiga, iyadoo aanay jirin sabab
keenta baahi loo qabo samaynta xeer saxaafadda lagu dabro, balse haddii ay
xukuumadu meelmariso xeerka xakamaha saxaafadda waa inay ogaato inaan
dunidu ka dhegeysanayn citiraafka aynu ka sugayno Beesha caalamka, isla
markaana waa inay dusha u ritaan Xukuumada Madaxweyne Rayaale wixii uu
dhibaato ku keeno xeerkaasi hanaanka iyo geedi socodka nidaamka
dumuqraadiga ah ee ka hir galay Somaliland tan iyo intii ay xoriyadeeda la
soo noqotay, taasoo ay indhaha caalamka ku soo jiidatay. Top
Laba Guri Oo Ku
Shuf-Beelay Dab
Ku Qabsaday Xaafadda Jig-Jigga Yar |
Hargeysa (Haatuf) – Laba guri ayaa gebi
ahaanba ku shuf-beelay, kadib markii dab qabsaday duhurnimadii shalay guri
ku yaalla xaafadda Jig-jigga yar, isla markaana u gudbay dabkii guri ku
xigay gurigaas.
Dabkaas oo aan la xaqiijin waxa uu kacay, waxay dad goob-joog ahi u
sheegeen weriyeyaal ka tirsan Wargeyska Haatuf oo goobta tegay inuu
dabkaasi ka kacay Shooladda Gaasta ee la shito, halka ay qaar kalena
sheegeen inuu dabkaasi ka kacay xadhkaha laydhka ee ku jiray guriga dabku
ka bilaabmay, kaas oo aan cidi waxyeelo ka soo gaadhin, balse waxa gebi
ahaanba shuf beelay wixii hoos yaallay gurigaas, kadib markii uu dabkaasi
qabsaday, isla markaana waxa uu dabkaasi u gudbay guriga ku xigay, balse
waxa alaabtii hoos taallay badbaadiyay kooxo dhallinyaro ah oo u soo
gurmaday iyo dadkii xaafadda oo isugu soo baxay halkaas, kuwaas oo
dalbaday Booyado biyo ah, isla markaana ku guulaystay in ay dabkaa
bakhtiyaan si aanu ugu gudbin guryaha ku xiga iyo xaafaddaba.
Dabkan ayaa bakhtiintiisu qaadatay muddo dhawr saacadood, iyadoo uu goor
dambe yimi gaadhi yar oo nooca dab-demiska ah.
Dhacdadani waa markii labaad ee ay ka dhacdo xaafadda Jig-jigga yar iyo
xaafadda Maansoor, isla markaana ma jiro gurmad la odhan karo wuxuu diyaar
u noqon karaa haddii uu dabkan oo kale ka qarxo meelo ka mid ah magaalada,
iyadoo ay magaaladu si weyn u fidayso, haddana aanay jirin waxyaabihii
lagaga hor tegi lahaa khataraha noocan oo kale ah. Top
Tira-Koobka
Shilalka Baabuur
Ee Ka Dhacay Somaliland 2003 |
Burco (Haatuf) – Dawladda hoose ee degmada
Burco ayaa shalay dib uga bilawday magaalada olole balaadhan oo lagu
diiwaan gelinayo dhismayaasha dad weynaha, ololahaas oo ay ka qayb qaateen
masuuliyiin iyo madax, iyo shaqaaleba.
Sida uu ku soo waramayo weriyaha Haatuf ee magaalada Burco Axmed Aadan
Yuusuf waxa ololahaasi lagu diiwaan gelinayo dhismayaasha dad weynaha lagu
qaaday qaybo ka mida magaalada kuwaasoo lambaro lagu dhajinayo guryaha
magaalada,iyagoo wata gaadiid ay ku rakiban yihiin makarafoono ay ku soo
xidheen gaadiidkaa,kuwaasoo dad weynaha ku ogaysiinaya in ay diiwaan
geliyaan dhismayaashooda iyo in ay canshuurta kala duwan ee dawlada hoose
bixiyaan.
“hawshan diiwaan gelinta dhismayaasha dad weynaha oo socday laga soo
bilaabo sanadkii 2002-gii iyadoo looga dan leeyahay tiro koobka iyo
rikoodhka dhismayaasha dad weynaha,loogana qaadi lahaa canshuurta ku
waajibtay sanadkiiba,mashruucan tiro koobku waa mid aad u weyn waana kii
loogu talo galay in hayadaha caalamigu ay ka caawiyaan dawlada hoose ,hase
yeeshee anagu dawlad hoose ahaan markii aanu isu ururinay fikirkayaga guud
ahaan shaqaalaha, madaxda iyo rag badan oo nagu jira aqoon horena u lahaa
ayaanu ku curinay sidii aanu u dhaqaajin lahayn hawshan iyadoo baaxadiisa
ugu weyn aanu dhaqaajinay sanadkii 2002-gii oo aanu diiwaan gelinay
1500-guri oo soon A iyo B ah intaa ka dibna waxa la galay xiligii kala
guurka taasoo keentay in ay hawshii gaabis noqoto,hadaba ku talo galka
miisaaniyadeed ee 2004-ta awgeed ayey kaliftay in aanu galno olole
balaadhan si aanu u soo af jarno miisaanka mashruuca 2004-ta,tusaale ahaan
maanta waxaanu mudo sadex saacadood gudahood ah diiwan gelinay 104-guri
waanay ka sii kordhaysaa ku talo galkayga oo waxaanu ku talo jirnaa in
aanu maalintii diiwaan gelino 250---300-guri” sidaa waxa yidhi xoghayaha
dawlada hoose ee degmada Burco sacad maxamed sheekh oo waqtigaa ku jiray
hawl galkan diiwaan gelinta dhismayaasha dad weynaha. Top
Qarax Laxaadle
Oo Ka Dhacay Badhtamaha Caasimadda Sucuudiga Ee Riyaad |
Riyadh (W. Wararka) –Magaalada Riyadh ee
caasimada Sucuudiga bam ayaa ku qarxay baabuur uu leeyahay sarkaal sare oo
ka tirsan ciidamada amniga ee Sacuudiga.
Qaraxaasi ayaa sida masuuliyiintu ay sheegeen waxa uu dhacay in yar ka dib
markii sarkaalkaasi uu ka degay baabuurkaasi.
Inkastoo saraakiisha Sacuudigu ayna faahfaahin dheeraad ah ka bixinin
dhacdadaasi hadana waxa ay u egtahay in sarkaalkaasi aan la magacaabini uu
si dirqi ah ku baxsaday. Waxa uu baabuurkiisa kaga degay mid ka mid ah
xaafadaha magaalada Riyadh in yar uun ka hor intii aanu bamkaasi qarxin.
Waxa kaloo welwel ku sii dhalinaya mas'uuliyiinta Sucuudiga in weerarkaasi
uu yahay mid qeyb ka ah kuwa kale oo badan.
Bishan horaanteedii ayaa koox isugu yeedhay Guutada Al-xarameyn waxa ay
soo saartay warbixin ay ku daabacday bog Internet Islaami ah oo ay ku
sheegtay in ay isku deyday in ay disho sarkaal sare oo ka tirsan
Wasaaradda Arimaha Gudaha ee Sacuudiga.
Saraakiisha Sacuudiga mayna xaqiijin weerarkaasi balse Wargeyska the New
York Times ayaa ka soo xigtay saraakiil Mareykan ah in ay dhacday afartii
December dhacdo lagu weeraray oo lagu dhaawacay sarkaalka ugu sareeya
dadaalka la dagaalanka argagixisada ee Boqortooyada Sacuudiga.
Wargeyskaasi waxa kaloo uu sheegay in bam kale la furfuray ka dib markii
laga helay meel u dhow xarunta mid ka mid ah adeegyada ammaanka ee
Sacuudiga.
Waxaa dhammaan dhacdooyinkan ay astaan u yihiin in dadaalka ay
masuuliyiintu ku beegsanayaan kooxaha mayalka adag ee Islaamiga ah looga
jawaabayo beegsasho la beegsanayo saraakiisha sarsare ee amniga ee
Sacuudiga. Top
Tirada Dadka
Ku Dhintay Dhul-Gariirkii
Iiraan Oo Kor U Dhaafay 50 Kun |
Tehran (W. Wararka) –Saraakiisha gobolka
dhulgariirku gilgiley ee Iiraan ayaa sheegey in laga yaabo in dhimshadu ay
gaadho 50,000 oo qof.
Qubuure ku yaalla magaalada Bam duleedkeeda oo dad badan isku meel lagu
wada aasayo ayaa weli lagu sii wadaa meydkii halkaas lagu gurayey.
Meydkasta inta lagu qoro lambar gaar ah ayaa lambarkaas buug lagu diiwaan
galinayaa, sawirna laga qaadayaa inta aan la aasin, si hadhow ay ehelada
iyo dadka jecel qofkaasi u aqoonsadaan halka meydkaasi lagu aasey.
Wax qabad fiican ayaa laga muujiyey sidii degdegga lahayd ee dadkaa tirada
badan loogu aasey dhulka busta badan ee qabuuraha ka dambeeya.
Waxa magaalada ku wareegaya Cagaf-Cagfyo oo weli xaaqaya burbur badan
iyagoo intaas helaya meydad cusub.
Shaqaalihii gargaarka ee markii dhulgariirku dhacey saacado gudahood Iran
lagu keeney ayaa haatan sii baxaya.
Shaqada weyn ee wax ka qabashada u baahini waa sidii loo daryeeli lahaa
dadka gurya la'aantu ku dhacdey.
Dad gaadhaya ilaa 100,000 oo qof ayaa haatan ku nool teendhooyin dhexdood.
Iyadoo qaar yarna ay heystaan oo kaliya waxyar oo ay ku nool yihiin roodhi
ama kimis, biyo yar iyo dawooyin aan badneyn.
Tobannaan kun oo qof oo ku dhaawacmey dhulgariirkan ayaa lagu daweeyey
Cisbitaalada dalka ku kala teedsan.
Iyadoo ay weli gargaarkii bannaanka uga soo degayey uu dalka ku soo
gurmanayo ayey masuuliinta Iran wacad ku qaadeen iney dib u dhisi doonaan,
magaaladooda taariikhiga ah ee burburtey.
Dhinaca kale Colin Powell ayaa sheegey in Mareykanku uu diyaar u yahay
inuu Iran wadaxaajood la yeesho haddii ay suurtagal tahay.
Markii uu dhulgariirku gilgiley magaalada Bam ee ku taal waddanka Iran
todobaadkii hore, madaxweyne Bush waxa uu dadkii waxyeeladu gaadheen u
direy hadal diiran oo uu uga tacsiyadeenayo waxa ku yimid.
Wasaaradda Arimaha Dibadda ee Mareykankuna waxa ay Iran ugu deeqdey
gargaar toos ah, Iraana wey ogolaatey.
Waxa haatan ay u egtahay in Colin Powell uu fursadan uga faa'iideysanayo
inuu woxogaa albaabka u furayo ballamo siyaasadeed oo ka dhasha arimahan.
Isagoo ereyo xulan ku hadlaya ayuu Powell ka waramey in mustaqbalka ay
dhici karto in Mareykanka iyo Iran ay wadaxaajood galaan.
Waxana uu sheegey Powell in ay waxyaabo socdaan oo uu jiro waji cusub oo
lagu abaarayo mowduucyada qaarkood.
Waxyaabahaas kuwooda ugu horeeya waxa ay yimaaddeen markii todobaadkii
tagey ay Iran saxeexdey warqad ay ku ballan-qaadeyso in ay baadhayaasha QM
u ogolaaneyso dalkeeda iney baadhaan iyadoo ogeysiis gaaban la siinayo,
markii dalkeed la imanayo.
Laakiin, maamulka Bush waxa uu Iran ku sharxey iney qarka u saarantahay
iney yeelato hubka Nuclear-ka.
Xataa haddii Mareykanku uu raali ku noqdo intaas, Mr Powell waxa uu
caddeeyey iney jiraan arimo kale oo maamulka Bush uu dalbanayo.
Mareykanku waxa uu Iran ka doonayaa iney gacanta u soo galiso dadka lagu
tuhunsanyahay iney ka tirsanyihiin al-Qaacida ee ay heyso Iran iyo iney
joojiso gacanta ay siisso dagaalyahanada Falastiiniyiinta iyo
Labnaaniyiinta ee dagaalka ku haya Israa'iil.
Arimahaas ayaa ah darbi weyn oo hortaagan in Mareykanka iyo Iran ay dib u
soo ceshadaan xidhiidhkii ay kala goosteen 1979kii markii ardey kacaan
Islaami ah oo Iraniyiin ahi ay u dhaceen safaaradda Mareykanka ee Tehran
oo Mareykankii halkaas ku jirey ay afduubeen oo ay haysteen muddo hal sano
ka badan.
Laba sano ka hor ayuu Bush sheegey in Iran ay ka mid tahay dowladaha uu u
baxiyey Isbaheysiga shaka ah.
Laakiin wakhtigan la joogo siyaasiinta Washington waxa ay doorbidayaan in
diblomaasiyad siyaasadeed la wada galo taasoo ay dhiirigalisey
wadahadaladii wakhtiga bisha ah socdey ee Libya lala yeeshey ee Libya u
horseedey iney ku dhawaaqdo iney burburineyso barnaamijkeedii hubka sida
daran wax u gumaada.
Si kastaba ha ahaatee waxa haatan socda falal la iskudayayo in Mareykanka
iyo Iran lagu kulmiyo, laakiin ma jiraan waxa hubanti ka dhigaya ineyna
falkaasi mar kale burbiri doonin. Top
Gorod – Gabay,
Waxa tiriyey:Suldaan Maxamed Ismail, Borama |
Gorod – Gabay
Waxa tiriyey: Suldaan Maxamed Ismail, Borama
Sannadkan 2003 waxaan ku sagootiyey Gabay Magaciisa la yidhaah GOROD.
Gabaygu wuxuu ka hadlayaa Golaha Deeganka ee Degmada Borama sida uu u
Maamulay Degmada dhinacyada Dhaqaalaha, Arrimaha Bulshada, Dhulka iyo
Nabadgelyada. Sannadkan 2003 Dhaqaalaha Degmada waxa ku habstay maamul
xumo. Dawladda Hoose kharashka dheeriga ah ee ay gashay wuxuu gaadhayaa
US$ 41,000. Sidoo kale, deynta ay gashay D/Hoose waxay kor u dhaafay US$
26,000. Waxa intaas dheer deymihii hore ee lagu lahaa D/Hoose oo iyaguna
weli taagan. Ku tagrifalka dhaqaale ee ku
dhacay Degmada Goluhu wax eed ah kuma leh balse, waxa Iska leh eedda
Mayorka iyo maamulkiisa. Gabaygu wuxuu tilmaamayaa sida la iskaga indha
tiray Xeerka Golaha.
Talo wadaag La’aanta Golaha. Gabaygu wuxuu taabanayaa wacyiga runta ah ee
ka jira Golaha. Gabayaagu wuxuu ka welwelsan yahay sannadka 2004 ee soo
socda (Insha Allaah) wuxuu noqon doono haddii isbedel iman waayo.
Haseyeeshee Gabayaagu wuxuu dalbayaa GURMAD Leh lexejeclo inuu soo
farageliyo Golaha. Gabaygu wuxuu ku bilaabmayaa sidan:
Gorodoow Na Soo Gaadh
Golihii La Doortee
Laga sugayey Guul iyo
Gallad inay Horseedaan
Guyaal badan wixii Dhacay
Gellin horeba Maydhaan
Gal Xareedle iyo Doog
Geyigani u Keenaan
Geeddi Hadalkii Daayoo
Gooh iyo Sawaxan baa
Bulshadii Gilgilayoo
Hadhmadowna Geliyee
Waxa Garambalkaa dhigay
Gaasiray Hayaankii
Gellinbuu Gondaha iyo
Aqal Gudihi Yaallee
Bal aan Maanta Golihiyo
Soo Dhigo Garoonkani
******************
Bismallaahi Guulloow
Gole iyo waxgaradoow
Rabbiyoow Gantaalaha
Indhahoogan soo Ganan
Nooga Leexi Geesaha
******************
Gorodoow Na soo Gaadh
Gabbal baa Dam Noo Yidhi
Gudcurkiisu Halis Yahay
Gadahaygu waa Toban
Lixbaa Guudka ii Maray
Gulfkiyo Colaadana
Afar baa Wax Gani kara
Inta Hadhay Galiilyiyo
Gaydhiyo Mur Weeyaan
Haddaad Moodday Golahani
Inuu Gutay Xilkiisii
Wallee waa Gelgelin Madhan
***********************
Gorodoow Na Soo Gaadh
Gari ALLAY u Hoyatee
Ninkii wuxuu Go’aansaday
Inuu Gees ka baal Maro
Gadhladaal Ragguu Dhalay
Giriif Baanu Dhigayaa
Gorodoow wuxuu Yidhi:
Nafsi gaaxanaayaa
Goroddayda soo galay
Anna gaabsan Maayoo
Gellin baan Sugaayee
Horta Goobo ii Geli
Gudahani Magaalada
Goobaha halbowlaha
Ganacsiga Dhammaantii
Nin Gaboobay baan ahay
Guntimooyin baan Xidhi
Cidna aanay Guri Karin
Gedeb baan Biyaha Gelin
Waxaan Gadi Mishiinnada
Anigoon Gorgorin Hebel
Golahana Ka Talo Gelin
Haddaan Guux Dareemana
Nin Gadoodi Maba ihi
Mana Gibidhsanaayoo
Waxa maanta Soo Gala
Waaban Gabagabeynoo
Guurtidaan Ku Shaandhayn
********************
Gorodoow Na soo Gaadh
Marka aan la Giig Tirin
Goldalooladii jira
Geesi La is Bidaayoo
La Garaaco Gaaddada
Madashana Guhaad Badan
Gocashada La Badiyoo
Maarayn Gurracan uun
Dood lagu Gunaanado
Ajandaha La Guud Maro
Gunta Ceelka Lagu Dhicin
Gulucyada La Xaadiyo
Gacantana La Raaricin
Run Miyaa la Gaadhaa
Hadday beeni Galac Tidhi
Waxa Lagu Gafaayaa
Bulshadii Go’doonnayd
Gorodoow Ogsoonoow
Gurmad weeyi Gabaygani
Nin Garaadle Saacida
Waa Guubaabo iyo Talo
Garashana ALLAAH Iska Leh
**********************
Gorodoow Na soo Gaadh
Gees Kalena waxaan Idhi
Gumar Caday Ma Leedahay
Gaydhuhu Ma Daawaa
Galoolkuna Ma Qudhacbaa
Gasaytuhu Ma Nacas baa
Nin La Gigay Ma Bahal baa
Bal Gadaal u Fiirsada
Faalleeya Golahani
Ganafooyinkaa Badan
Guuleed ayaa Dhigay
***********************
Gorodoow Na Soo Gaadh
Gees kalena Waxaan idhi
Galka Seefta Ha Ka Bixin
Hana Dhigin Gelgelin Madhan
Gorof aanad Cugahayn
Goonyahaaga Ha ka Ridin
Garbi aanad Gaadhayn
Godol Ma laha Xooluhu
Hadduu Aarku Gowdhabo
Kolba Gebi Ku Boodkuna
Waa Guul Darriyo Ciil
Ninka waranka kuu Ganay
Gammaankiisa Ma’ad Hubin
*************************
Gorodoow Na soo Gaadh
Ninka Maaggan Gawraca
Kuwii Goofka kula Yiil
Ma aduu Go’ kuu Fidin
Garba Raar Nin Beegsaday
Guduntii Mijiir Tahay
Guuguulahaa Ciyey
Gaashaankii Ma Haystaa
************************
Gorodoow Na soo Gaadh
Gees Kalena waxaan Idhi
Xeerka Golaha loo Dhigay
Ma Dad buu Ku Gaar Yahay
Gef Haddii La Tiriyana
Gebi Ma Isku Raacnaa
In aan Gidir La Dhaafayn
Goolaaftan oo idil
Gadaashaa innoo Dhiga
Ku Gimgimiya Qalamada
Waxa ay Galeen Khalad
Labadaa Guddoonshaba
Gaafanow Xisaabtii
Berigii Guduudnayd
Iyagoon Gardaad Baran
Wallee Waa Gaddeedii
Gambadiyo warqaha
Aan ka Gurray Dadweynaha
Garan Weynay Meeshay
Guud ahaan ku Hoyatee
Ma Galladin Dadkeennii
Sannadkaa Gabaabsaday
Ma Gayoobin Deyntii
Weyna Gaaxanaysaa
Go’iwaa Cusmaanoow
Goolibaadhku Badanaa
Goobihii Dadweynaha
Googgaa Andadoow
Gardarada u Hiishoow
Adaa Guuto Xabashiya
Garabkaaga Siiyee
Gujufkoo La Qaadaa
Waa Roob Galbeed Maray
Garsooruhu Ma Cumarbaa
Muxuu Gawska ku Hayaa
Jarka Gaadmadiisiyo
Gogol Fidinti baan Nacay
Waa Godob Ma Odhan Karo
Gabankaygii Weeyaan
Cabdiyoow Guntiga Xidho
Ha Gannoodin Miiskee
Haddaad Gees Maraysaan
Waxa Gubi Jidhkaygani
Giddaarkay ku Qorantahay
Guddoon Jilicsan baan Nacay
Gasiir iyo Middaan Nacay
Gobno iyo Sacbaan Nacay
Isku Gube Dad baan Nacay
Gooni Gooni baan Nacay
Geeddiga is-Dhaafka ah
EE Guntiisu Eber tahay
Gebi Urursadaan Nacay
Guddiyaalku Shaqadiyo
Xilkay Gudan Lahaayeen
*****8*****************
Goroddow Na Soo Gaadh
Gees kalena Waxaan Idhi
Gurigii Saleebaan
Iyo Goosankii Kale
Wixii aan Guddoon Nidhi
Naqshaddii Galbeedkiyo
Seera Gooniyeyntii
Jidadkii Gufaysnaa
Een Weli La Giig Tirin
Gaadhka Debec iyaa Yidhi
Nabaddii Gariirtee
Warshaddii iyaa Gabay
Gobolgobol u kala Dhigay
Daynamooyinkii Guray
Gam ka siiyey Laydhkii
Gololkii Lagama furin
Gooddigii Jibraaciin
Imisaa Go’aan Yaal
Miyaan Xeerku garanaeyn
Waxaas oo Gafoo Dhacay
*************************
Gorodoow Na Soo gaadh
Gebagabo waxan idhi
Gaadhigu Xawaaraha
Hadduu Goosto Celiyaha
Geerkuna Ma Qaban Karo
Taa Waxaa Gaddeeda ah
Gorgorkiyo Dhurwaagani
Garandada Kaxeeyee
Geriyaad Dadkii Dhigay
Labadaas Guddoonshaba
Waxay soo Galeen uun
Bal Gadaal u Fiiriya
Guddigaasi fulintana
Garashaba igaga Filan
Gadhwadeen Muddada ay
Golaha u ahaayeen
Gu’ Dambena Wuxuu noqon
Garanmaayo aniguye
Giraantani Wareejiya
Garbaduub intuun Dhicin
Waxa tiriyey:
Suldaan Maxamed Ismail, Borama Top
ODHAAHDA
AKHRISTAHA: Gabiley Waxay Qarka U Saarran Tahay In Laga Guuro |
Magaalada Gebiley oo ah magaalo qadiimi ah
magaceeduna ku fiday guud ahaan dhulka Soomaalidu degto, isla markaana
kaalin muhiim ah kaga jirta dhaqaalaha dalkan Somaliland ayaa hadda u
muuqata mid ku jirta xaaladihii ugu xumaa ee abid soo mara, marka laga
eego xagga adeegyadii bulshada sida:
Biyaha, wadooyinka, caafimaadka, waxbarashada iyo guud ahaan bilicdii
magaalada oo musalaftay.
Oo aanay ciddina ku samaynin dayactir hadday noqoto maamuladii hore iyo
kuwa hadda (golaha deegaanka) oo aad moodo inay ugaba ugasii dareen kuna
shuraakoobeen hantida umada balse aan waxba u qaban shacbigii soo doortay,
hadaba arrimahaas aan kor ku soo sheegnay dartood ayaa Gebiley waxay u
ekaatay meel laga guuray.
Marka aad dadka kala sheekaysato sida wax u dhaceen waxay kuu muujinayaan
oo ay ka siman yihiin sida ay uga rajo dhigeen maamulka iyo waxgaradka
magaalada oo ay ku odhanyaan iyaga ayaaba ugu wacan dib u dhaca ku
habsaday magaalada Gebiley.
Hadaba ninka Gebiley muddo ka maqnaa ee hadda tagaa aad ayuu u dareemi
karaa waxyaabo badan oo ay Gebiley caan ku ahayd hadase aan jirin.
Tusaale ahaan waxa magaalada dhexdeeda iyo garoomada kubadaha iyaga oo
koox koox ah lafyoon jirtay dhalinyaro farabadan oo ciyaari jiray ciyaaro
kala duwan taasi way ku yar yihiin ama maba jirto oo lagamaba yaabo inaad
aragto wax ka badan odayaal koofiyad baclayaal ah oo meel makhaayad ah
BBC-da ku sugaya.
Hadal iyo dhamaan Gebiley oo la ogyahay dhaqaalaha ka yimaada way ka qatan
tahay waxayna qarka u saarantahay sida kalabaydh goor ay soo kabataba.
C/risaaq Xasan Warsame
Hargeysa Top
Ictiraafka
Somaliland Wuxuu Ku Xidhan Yahay Saxaafadda |
Saxaafada xorta ahi waa tiir ka mid ah
tiirarka dimuqraadiyada iyo halbeegeedii cabirka, waa muraayad si fiican
looga dheehan karo hababka dhaqan dhaqaale ee bulsho kastaa leedahay.
Waxa la ogsoon yahay iney kor u qaado wadaniyad jaceylka, iyadoo
adkayneysa jiritaanka qaranimada, isla markaana kobcineysa garaadka iyo
danaha bulshada.
Saxaafada xorta ahi ma aha mid ka baqata ama u habrata boqor, jaahil iyo
madaxweyne kaligii taliye ah iyo koox kasta oo sheegata awood.
Haddii aan u daadego nuxurka maqaalkaygan, wadankeena Somaliland wuxuu
leeyahay taariikh facweyn oo xoriyada hadalka ah (gabeyga) hase yeeshee
muddadii uu xukunka hayey taliskii dhiigyo cabka ahaa ee Afweyne ee uu
cabudhiyey shacbiga, cadhadii ka dhalatay waa ta keentay halgankii nafta
iyo maalkaba loo hurey ee SNM, maantana aynu midhaheedii guraneyno.
Haddaba iyadoo dastuurkeenu aanu baneyneyn xakameynta saxaafada ayaa waxa
muuqata iney waayadan dambe xukuumadu u jeelan tahay iney hesho xeer ay ku
cabudhiso saxaafada ama urur ay soo dhoob dhoobeen oo afkooda ku hadla.
Arrinkaasina wuxuu soo shaac baxay markii dabayaaqadii sanadkan dawladdu
soo abaabushay xeer ay u bixisay xeerka Saxaafada Somaliland, ka dib
markay soo ururiyeen xubno ay ku tilmaameen guddi saxaafadeed aan dhameys
ahayn, xubnaha guddi ku sheega ahaa oo u badnaa kuwo u shaqeyn jirey
taliskii shuuciyada aaminsanaa oo ku doob dilaacsaday hanuunintii
“orientations” kuwaas oo aan mar kaliya arag saxaafad madax banaan oo xor
ah.
xeer saxaafadeedka xukumadu wadatay waxa gaashaanka ku dhuftay ururada (SSWJ)
iyo SOLJA iyagoo diidan markasta saxaafada loo yeedhiyo.
Hadal iyo dhamaan waxa qurux badan in xukumadu faraha kala baxdo saxaafada,
iyadoo la ogsoon yahay dagaalka ay kula jirto saxaafadu cadowga
Somaliland.
Guntii iyo gabagabadii saxaafada Somaliland waxay maraysaa heer sare oo
dunida horumartay isha ku hayso sida midowga yurub iyo maraykanka oo inoo
sheegay labada tallaabo ee inooga hadhay ictiraafku inay yihiin:
Doorashada golaha barlamaanka
Iyo xoriyada saxaafada.
Taas oo maanta xoog u kobocday sida dhawr iyo toban website (internet),
wargeysyo badan, Tv, idaacado madax banaanoo daqiiqad kasta xaalkeena u
bandhiga dunida kuwaas oo aan cidna daah ka saareyn inay horseedi doonto
ictiraafka Somaliland.
Bare Aduunyo
Somaliland Intelectual Society Top
KA HOR-TAGGA
DHIBAATADA FIITAMIIN A LA’AANTA
Q: 3aad |
Waa maxay dhiigyaraani?
Dhiigyaridu waxa weeye dhiigga oo ay ku yaraato qaybta cas ee dhiiga.
Maxaa ay muhiim u tahay dhiigyarida nafaqadu?
Karti darro xagga hawsha ah
Daal iyo tamar dari dheeraad ah
Waxbarasho xummo
Khatarta dhimashada hooyada uurka leh oo korodha.
Astaamaha lagu garto dhiigyarida
Dibnaha iyo carabka oo caddaada. Casaanta hemoglobiinta dhiiga ku jirta
ayaa midabka siisa dibnaha carabk. Marka ay heamoglobintu ku yar tahay
dhiiga, waxa ku yaraada casaanta dibnaha iyo carabka. Tani waa astaanta
ugu weyn ee lagu garto dhiigyaraanta. Si sahlan ayaa loogu aqoonsan karaa
dhiigyaraanta dhexdhexaadka ah iyo tan halista ah.
Daal. Qofka qaba dhiigyaraantu waxa u dareemaa daal farabadan. Waxa uu
qofku yeelan karaa dawakhaad iyo madax wareer. Qofku waxa laga yaabaa in
uu lumiyo nafsada wax cunista ama uu dareemo dareen yalaalugo. Qofka ay
dhiigyaraantiisu keentay ayron yaraan waxa laga yaabaa in daalku kaga soo
hormaro cadaanta dibnaha iyo carabka.
Neef qabatow. Qofka dhiigyaraantu hayso waxa lga yaabaa in uu dareemo neef
qabatow iyo garaaca wadnaha oo degdega.
Qiyaasta heamoglobinta
Heamoglobinta waxa lagu qiyaasaa inta garaam ee ku jirta 100ml ee dhiig
ahba. Heamoglobinta intan ka hoosaysa waxa loo aqoonsanayaa dhiig yaraan.
Caruurta da’doodu u dhexayso 6 bilood – 5 sano 11g
Caruurta 6 – 14 sano 12g
Ragga 13g
Haweenka aan uurka lahayn 12g
Haweenka uurka leh 11g.
Dhiiig yaraanta waxa loo kala saaraa sidan:
Dhiig yaraan sahlan: ka hoosaysa tirada kor ku qoran laakiin ka badan 10g
Dhiig yaraan dhexdhexaad ah: 7 – 10g
Dhiig yaraan halis ah: ka hooseysa 7g.
Inta badan qiyaasta heamoglobinta jidhka ku jirtaa ma dhaafto 16g/100ml,
xataa ragga.
Qofku haddii uu gaadho 10g/ml waxa aad ka dareemaysaa caddaan dabbnihiisa
iyo carabkiisa.
Yaraanta ayronta ama dhiigyarida ayey halis ku tahay?
Da’yow gaar ah ayaa inta badan ay khatar ku tahay dhiigyaraantu khatarta
ugu badan ee ayronta iyo falaytku:
Haweenka khaasatan marka ay uurka leeyihiin iyo wax yar ka dib dhalmada
Caruurta uu miisaankooda dhalashadu hooseeyo ama aan jaqin naaska
hooyadood
Caruurta ka yar laba sanno gaar ahaan kuwa ay hayso nafaqo darro
Dhalinyarada sida degdega ah u koraysa gaar ahaan gabdhaha
Haweenka iyo ragga da’da ah gaar ahaan marka ay yihiin saboolka. Top
|